Wspieranie rozwoju mowy u najmłodszych to nie tylko zabawa, ale także kluczowy element w procesie nauki artykulacji. Poniższe ćwiczenia, które łączą ruchy języka, warg i ciała, mogą być wykonywane w formie zabawy, pomagając dziecku w usprawnianiu narządów mowy.
Zbieranie okruszków językiem
- Ćwiczenie: Rozsyp na talerzu okruszki ciastek, chrupek lub preparowanego ryżu. Dziecko ma za zadanie zebrać je czubkiem języka.
- Cel: Wzmacnia precyzję i siłę mięśni języka.
Przyklejanie i odklejanie smakołyków
- Ćwiczenie: Przyklej kawałki opłatka, wafla lub odrobinę nutelli na wałku dziąsłowym dziecka. Dziecko, mając rozchylone usta, stara się je odkleić językiem.
- Cel: Rozwija kontrolę nad ruchami języka i wzmaga jego elastyczność.
Oblizywanie posmarowanych warg
- Ćwiczenie: Posmaruj dookoła otwartą buzię dziecka dżemem lub nutellą, a następnie zachęć je do oblizywania. Możesz także skupić się na górnej lub dolnej wardze.
- Cel: Ćwiczy ruch języka, ucząc dziecko precyzji i kontroli nad jego kierunkiem.
Ćwiczenia z płatkami śniadaniowymi
- Ćwiczenie: Połóż na środku szerokiego języka dziecka płatek śniadaniowy (np. czekoladową kulkę). Dziecko ma za zadanie zakryć płatek, zwijając język na pół, a następnie przycisnąć go do podniebienia, wydając głośne mlaskanie.
- Cel: Rozwija koordynację między językiem a podniebieniem.
Lizanie lodów i lizaków
- Ćwiczenie: Podaj dziecku lody lub lizaka i zachęcaj do dalekiego wysuwania języka, aby dosięgnąć przysmaku.
- Cel: Wzmacnia mięśnie języka, ucząc dalekiego wysuwania.
Zjadanie paluszków bez użycia rąk
- Ćwiczenie: Zachęć dziecko, aby zjadło słone paluszki wyłącznie przy pomocy ust, bez użycia rąk.
- Cel: Ćwiczy precyzję ruchów ust i warg, wzmacniając mięśnie potrzebne do prawidłowej artykulacji.
Towarzyszące sylaby i śpiewanie
- Ćwiczenie: Połącz ćwiczenia narządów mowy z wymawianiem prostych sylab, takich jak la, la, la oraz d, d, d, z językiem na wałku dziąsłowym. Możesz także śpiewać z dzieckiem, unosząc język do góry.
- Cel: Ćwiczy kontrolę nad ruchem języka oraz poprawia artykulację.
Ćwiczenia izometryczne z ruchem ciała
- Ćwiczenie: Połącz ruchy języka i warg z ćwiczeniami ruchowymi, np. podnoszenie rąk z jednoczesnym unoszeniem języka i naciskaniem na podniebienie.
- Cel: Ćwiczy koordynację między ciałem a mięśniami mowy, rozwijając jednocześnie motorykę dużą i małą.
Zabawy z dmuchaniem
- Ćwiczenie: Dmuchajcie wspólnie na płomień świecy, skrawki papieru, piórka, bańki mydlane, piłeczki pingpongowe czy papierowe statki origami.
- Cel: Wzmacnia mięśnie warg i rozwija kontrolę nad oddechem, co jest istotne dla prawidłowej artykulacji.
Naśladowanie dźwięków i sekwencje samogłosek
- Ćwiczenie: Naśladujcie głosy zwierząt, dźwięki pojazdów oraz zjawisk atmosferycznych, np. konika (kląskanie), szum drzew lub chrapanie. Zachęcaj dziecko do powtarzania sekwencji samogłosek, np. a-e, u-i, e-o.
- Cel: Rozwija zdolności naśladowcze oraz poprawia kontrolę nad ruchami ust.
Zabawy z lustrami
- Ćwiczenie: Ćwiczcie przed lustrem, utrzymując kontakt wzrokowy z dzieckiem, aby mogło obserwować swoje ruchy.
- Cel: Dziecko może na bieżąco korygować swoje ruchy, co wspomaga naukę artykulacji.
