JAK USPRAWNIAĆ MOWĘ DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM ?
- Mówmy do dziecka od pierwszych dni jego życia – dużo i spokojnie.
- Wypowiedzi powinny być poprawne językowo, zdania krótkie, głos modulowany, proste zwroty.
- Gdy dziecko wypowie jakieś słowo, starajmy się rozszerzyć jego wypowiedź dodając inne słowa.
- Mówmy do dziecka, co przy nim robimy, co dzieje się wokół niego,. Niech mowa towarzyszy spacerom, zakupom, pracom domowym.
- Mówmy do dziecka tak, by widziało naszą twarz, obserwowało pracę narządów mowy.
- Dbajmy o higienę jamy ustnej. Niech dziecko nauczy się gryźć i żuć.
- Zwracajmy uwagę, by dziecko oddychało nosem, gdy długotrwale oddycha ustami, należy skonsultować się z lekarzem.
- Odpowiadajmy na pytania dziecka cierpliwie i wyczerpująco.
- Opowiadajmy mu dużo, czytajmy wierszyki, bajki, wyliczanki; uczmy krótkich wierszyków na pamięć.
- Oglądajmy z dzieckiem obrazki – nazywajmy przedmioty, opisujmy sytuacje.
- Każdy przedmiot opisujmy dokładnie: kolor, kształt, przeznaczenie.
- Śpiewajmy z dzieckiem- jest to ćwiczenie rytmiczne, językowe i terapeutyczne.
- Rysujmy razem, opowiadając przy tym, co kreślimy, zachęcajmy przy tym do wspólnego wypowiadania się podczas rysowania.
- Naśladujmy odgłosy wydawane przez zwierzęta, pojazdy, dźwięki natury; wymyślajmy zabawy językowe.
- Zachęcajmy dziecko do mówienia,. Nie zmuszajmy, chwalmy za każde, nawet najmniejsze osiągnięcie.
- Starajmy się, by rozmowa była dla dziecka przyjemnością, a nie bezustannymi ćwiczeniami w celu osiągnięcia doskonałości.
- Skonsultujmy się z logopedą, gdy dziecko osiągnęło już wiek, w którym powinno wymawiać już daną głoskę, a jeszcze jej nie realizuje.
- Zapewnijmy opiekę specjalisty, gdy występują u dziecka nieprawidłowości w budowie narządów mowy, w zgryzie.
JAK NIE NALEŻY POSTĘPOWAĆ?
- Dziecku w wieku przedszkolnym nie podajemy smoczka, nie pozwalamy na ssanie palca, gdyż może to być przyczyną wad zgryzu i wymowy.
- Unikamy zdrobnień i spieszczeń w rozmowach z dzieckiem, dając mu prawidłowy wzorzec wymowy.
- Nie zaniedbujemy chorób uszu, obserwowanych u dziecka okresów pogorszenia słyszenia, mogą prowadzić do niedosłuchu, braku mowy czynnej, wad wymowy.
- Nie gaśmy naturalnej skłonności dziecka do mówienia krytyką czy obojętnością. Uważnie słuchajmy je, dopytujmy.
- Nie poprawiajmy wymowy dziecka żądając, by powtarzało wielokrotnie dane słowo, mówiąc: ”Mów ładnie.” Wychowanie językowe to nie tresura.
- Nie zawstydzajmy dziecka, nie karzmy za wadliwa wymowę.
- Nie wymagajmy od dziecka zbyt wczesnego wymawiania poszczególnych głosek. Dziecko nie przygotowane pod względem sprawności narządów mowy, niedostatecznie różnicujące słuchowo dźwięki mowy, a zmuszane do wymawiania zbyt trudnych głosek, często zaczyna je zniekształcać. W ten sposób przyczyniamy się do powstania błędnych nawyków artykulacyjnych trudnych do zlikwidowania.